عسل مرکبات
عسل، یکی از بهترین مواد شیرین طبیعی موجود است که با وجود طعم دلچسب شیرین، به اندازه شکر صنعتی موجب افزایش قندخون نمیشود. عسل مرکبات محصولیست که زنبور عسل پس از نوشیدن شهد انواع شکوفههای مرکبات (بهار نارنج، بهار نارنگی، بهار پرتقال و …) تولید میکند. این عسل مانند سایر عسلهای گیاهی طبیعی خواص منحصربه فرد و طعم و رنگ متفاوتی دارد.
اگرچه مرکبات گونههای بسیار متنوعی دارد، اما عسل مرکبات اغلب از یک نوع خاص تولید نمیشود. در ایران و بیشتر کشورهای مدیترانه ای تولیدکننده مرکبات، انواع گونهها، نژادها، پیوندیها، و ارقام مختلف مرکبات برای تولید میوه و عرقیات معطر در کنار یکدیگر کشت میشوند. شهد بهار تمام مرکبات برای زنبورهای عسل جذاب است و عسل حاصل عسل مرکبات نام دارد که میتواند از پرتقال، گریپ فروت، لیمو، نارنگی، لیموترش و مرکبات دیگر حاصل شود.
عسلهای تک گل مانند عسل پرتقال، عسل لیمو، عسل گریپ فروت و غیره هم وجود دارد که از باغهای تک محصول بسیار بزرگ حاصل میشود، اما باز هم ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی همه این عسلها مشابه است و بنابراین معمولا همه در یک رده در نظر گرفته میشود که به عنوان گونه مرکبات شناخته میشود.
عسل مرکبات کاربردهای زیادی به خصوص در سس سالاد و شیرینیهای میوه ای دارد. با توجه به طعم ملایم و مطبوع، این عسل بسیار دلپذیر و مناسب برای همه گروههای سنی است.
تولیدکنندگان اصلی عسل مرکبات اسپانیا(گرانادا) و ایتالیا (سیسیل و کالابریا) و همچنین اسرائیل، ایلات متحده (فلوریدا، کالیفرنیای جنوبی، تگزاس و آریزونا)، برزیل و مکزیک هستند.
ویژگیهای عسل مرکبات:
- رنگ: کهربایی روشن
- بو: ملایم
- طعم: ته مزه ی مرکبات طوری که گویی کمی آب مرکبات با عسل مخلوط شده باشد.
- رایحه: تازه (انیسون)، گل، میوه تازه (گلدار)، بالاترین محتوای معطر در عسلهای تازه
- شیرینی: ملایم
- تلخی: ندارد
- اسیدیته: ضعیف
- زمان دوام طعم در دهان: کوتاه تا متوسط
- نرخ شکرک زئن: متوسط، تبدیل به بلورهای درشت میشود.
- فروکتوز: 38.7%
- گلوکوز: 31.4%
- ساکاروز: کمی بالا، تقریبا 1.2% گرم که گاهی به بالاتر از %5 گرم هم میرسد
- محتوای آب: 16.6%
- PH: 3.8
- ویتامین: حاوی ویتامین زیاد، بیشتر ویتامین B3 و همچنین ویتامینهای B5, B2, B9 و C
- خواص آنتی اکسیدان: پایین
ویژگیهای منحصربه فرد عسل مرکبات:
- متیل آنترانیلات (MA)
رایحه ای میوه ای، انگور کنکورد، کهنگی همراه با پودر گل
- هسپریتین
یک فلاوونوید با خواص دارویی بسیار
- کافئین
ویژگی مخصوص عسل بهار نارنج و پرتقال که البته مقدار آن از قهوه بدون کافئین هم کمتر است.
خواص درمانی:
- افزایش سطح ایمنی بدن
عسل مملو از آنتی اکسیدانهایی است که مکانیسم دفاعی طبیعی بدن را در برابر بیماریها تقویت و از بدن در برابر اثرات مخرب رادیکالهای آزاد و آلودگی محیط زیست محافظت میکنند. عسل پرتقال حاوی هسپرتین، نارینژنین، گالانین، کامپرول، کوئرستین، ایزورهمنتین و لوتئولین است که خطر بیماریهای قلبی عروقی، آسم، سکته مغزی و حتی سرطان را کاهش میدهند و به جلوگیری از آلرژی، مبارزه با باکتریها و بهبود حافظه و خلق و خو کمک میکنند.
- بهبود تغذیه
عسل پرتقال در کنار آنتی اکسیدان و فلاونوئید است، سرشار از مواد معدنی سالمی با خواص مغذی بالا مانند روی، منیزیم، کلسیم، مس، پتاسیم و سلنیوم و غیره است.
روی میتواند سیستم ایمنی بدن و عملکرد متابولیکی بدن را تقویت کند و برای یادگیری و حافظه، ترمیم زخم و کاهش خطر بیماریهای مزمن مرتبط با سن بسیار مهم است. پتاسیم فشار خون را کنترل میکند، از بیماریهای کلیوی و قلبی جلوگیری میکند و اضطراب و استرس را تسکین میدهد.
- بهبود زخم
به طور کلی از زمان بسیار قدیم عسل برای ترمیم زخم مورد استفاده قرار میگرفته است. ثابت شده که عسل به طور موثر با باکتریها، ویروسها و عفونتها مبارزه و از التهاب جلوگیری میکند. هنگامی که عسل روی ناحیه آسیب دیده قرار میگیرد، لکوسیتها را تحریک میکند تا سیتوکینها را آزاد کنند، که مسئول ترمیم و ترمیم بافت است.
عسل همچنین باعث تولید آنتی بادیهایی میشود که به بافتهای آسیب دیده متصل میشوند و باعث بهبودی زخم میشوند. pH اسیدی عسل خون را تحریک میکند تا اکسیژن رسانی را تسریع کند و باعث تسریع در بهبود و جلوگیری از افزایش برخی مواد خاص شود که ممکن است زخم را بدتر کند.
انواع عسل میتواند در رفع انواع زخمها مانند سوختگی، جوش، زخمهای مزمن، زخم پای دیابتی و سینوس پیلونیدال مفید باشد.
- بهبود کیفیت خواب
عسل سطح قند خون را تثبیت کرده و به آزادسازی ملاتونین، هورمون مورد نیاز برای بازیابی و بازسازی بافتهای بدن در هنگام استراحت کمک میکند، و بنابراین تاثیر مثبتی بر خواب انسان دارد. طبق مطالعات انجام شده (کوهن و همکاران در سال 2012 و بوگدانف در سال 2006) عسل مرکبات به بهبود خواب کمک میکند.
- کاهش تاثیر الکل
عسل میتواند یک داروی ضد مسکر امیدوار کننده باشد، اگرچه احتمالاً به عنوان یک مکمل در مدیریت مسمومیت با الکل، جای مطالعه بیشتر دارد. همچنین در باور عامیانه عسل مرکبات نقش مفیدی در مشکلات شایع روده و اعصاب دارد.
نگهداری
عسل را در دمای اتاق، در مکانی خشک و خنک و به دور از تابش مستقیم آفتاب نگهداری کنید. نگه داشتن عسل در یخچال ضروری نیست، اما دمای پایین کیفیت عسل را بهتر حفظ میکند، اگرچه موجب شکرک زدن میشود.
عسل را معمولا تا سه ماه پس از برداشت تازه محسوب میکنند. بهترین روش تازه نگه داشتن عسل برای مدت طولانی منجمد کردن آن است. عسل را در ظرفی بریزید که بخشی از آن خالی بماند و در فریزر بگذارید. عسل در دمای زیر 5درجه سانتیگراد یخ نمیزند، فقط غلیظ میشود.