مرکبات
مرکبات درختان و بوته های گلدار هستند که میوه ی خوراکی با پوست چرمی و مغز سفید است که قسمتهای آبدار را در بر می گیرد. اگرچه مرکبات امروزه در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری در سراسر جهان کشت می شوند، قطب های اصلی تولید شامل اسپانیا، برزیل، چین، ایالات متحده آمریکا، مکزیک و هند است. تقریباً یک سوم کشت مرکبات برای تهیه آبمیوه است.
از انواع محبوب مرکبات می توان پرتقال، نارنگی، لیمو ترش، گریپ فروت، لیمو شیرین و انواع دیگر را نام برد.
خواص مرکبات
- غنی از ویتامین و ترکیبات گیاهی
مرکبات بسیار مغذی هستند و انبوهی از ویتامین ها، مواد معدنی و ترکیبات گیاهی را ارائه می دهند که به سلامت شما کمک می کنند و بدن برای عملکرد مناسب به آنها نیاز دارد.
ویتامین C ماده مغذی تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است که پوست را جوان و لطیف نگه می دارد. مرکبات منبع غنی ویتامین C محسوب می شوند؛ در واقع، یک پرتقال متوسط تمام ویتامین C مورد نیاز روزانه را تامین می کند.
مرکبات همچنین حاوی ویتامین های گروه B، پتاسیم، فسفر، منیزیم و مس، و غنی از ترکیبات گیاهی با خواص درمانی از جمله اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی، و شامل بیش از 60 نوع فلاونوئید، کاروتنوئید و روغنهای اساسی هستند
- فیبر
فیبر فوایدی مانند بهبود سلامت دستگاه گوارش و کمک به کاهش وزن دارد، و مرکبات منبع خوبی از فیبر هستند. فقط یک پیمانه پرتقال حاوی چهار گرم فیبر است، در شرایطی که یک رژیم غذایی مناسب به ازای هر 1000 کالری 14 گرم فیبر دارد. فیبر پرتقال به کاهش سطح کلسترول نیز کمک می کند. در مقایسه با سایر میوه ها و سبزیجات، مرکبات از این نظر منحصر به فرد هستند که نسبت فیبر محلول بیشتری دارند.
- کالری پایین
اگر کالری دریافتی برای شما مهم است، به خاطر داشته باشید که مرکبات کم کالری هستند، و آب و فیبر آنها به شما کمک می کند تا سیر شوید. یک پرتقال متوسط 62 کالری، نیمی از یک گریپ فروت بین 40 تا 50 کالری و آب یک لیمو 12 کالری دارد.
مطالعات انجام شده همچنین نشان داده که خوردن مرکبات با کاهش وزن ارتباط دارد؛ مرکبات کم کالری، گزینه ای مناسب برای کاهش یا حفظ وزن خود هستند.
- کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه
سنگ کلیه بلورهای معدنی دردناکی است که بر اثر ادرار بسیار غلیظ یا مقدار بالای مواد معدنی سنگ ساز در ادرار تشکیل می شوند. یک نوع سنگ کلیه به دلیل کم بودن میزان سیترات در ادرار ایجاد می شود. بسیاری از میوه ها و سبزیجات، به ویژه مرکبات، می توانند سطح سیترات را در ادرار افزایش و خطر سنگ کلیه را کاهش دهند. نوشیدن آب مرکبات و خوردن میوه آنها می تواند جایگزین طبیعی برای مکمل های سیترات پتاسیم باشد.
- خواص ضد سرطان
بسیاری از مطالعات مرکبات را با کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان ها مرتبط دانسته اند. در یک مطالعه، افرادی که روزانه یک گریپ فروت می خورند یا یک وعده آب گریپ فروت می نوشند کمتر در معرض خطر سرطان ریه قرار دارند. مطالعات دیگر حاکی از آن است که میوه های مرکبات ممکن است در برابر سرطان مری، معده، سینه و لوزالمعده نیز محافظت ایجاد کنند. این میوه ها حاوی انبوهی از ترکیبات گیاهی از جمله فلاونوئیدها هستند ؛ برخی از این فلاونوئیدها به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند و ممکن است بیان برخی ژن های مسئول برخی از بیماری های دژنراتیو، از جمله سرطان را مسدود کنند . مرکبات همچنین می توانند با سرکوب سرطان، جلوگیری از تشکیل سرطان های جدید و غیرفعال کردن عوامل سرطان زا، به مبارزه با سرطان کمک کنند
- سلامت قلب
خوردن مرکبات می تواند برای قلب شما مفید باشد. یک مطالعه نشان داد نرخ بیماری قلبی و سکته مغزی در افرادی که مقادیر بیشتری مرکبات می خورند، کمتر است. همچنین گریپ فروت با کاهش فشار خون سیستولیک ارتباط دارد.
برخی ترکیبات موجود در مرکبات می توانند نشانگرهای سلامت قلب را بهبود ببخشند. به عنوان مثال، فیبرهای محلول و فلاونوئیدهای آنها ممکن است با بالا بردن کلسترول خوب HDL و کاهش کلسترول LDL و تری گلیسیریدهای “بد” سطح کلسترول را بهبود بخشد و بسیاری از فلاونوئیدهای موجود در میوه های مرکبات، آنتی اکسیدان های قوی هستند که از چندین جهت برای قلب مفید هستند
- بهبود عملکرد مغزی
فلاونوئیدهای موجود در مرکبات ممکن است به دفع بیماری های نورودژنراتیو، مانند آلزایمر و پارکینسون، که در نتیجه تجزیه سلول های سیستم عصبی است، کمک کند. این بیماری ها تا حدی ناشی از التهاب است و فلاونوئیدهای موجود در مرکبات دارای قابلیت ضد التهابی هستند که تصور می شود به محافظت در برابر زنجیره ای از حوادث که باعث خراب شدن سیستم عصبی می شود، کمک می کند.
همچنین انواع خاصی از فلاونوئیدها، از جمله هسپریدین و آپیژنین، برای محافظت از سلولهای مغزی و بهبود عملکرد مغز در موشها و آزمایش های آزمایشگاهی موثر نشان داده شده است. چندین مطالعه در افراد مسن نیز نشان داده است که آب مرکبات ممکن است عملکرد مغز را تقویت کنند
معایب
- مصرف مقدار زیادی مرکبات یا آب میوه می تواند خطر پوسیدگی دنان را افزایش دهد، زیرا اسید موجود در مرکبات مینای دندان را از بین می برد. اگرچه برخی ترکیبات موجود در پوست مرکبات ممکن است با باکتری های ایجاد کننده حفره های دندانی مقابله کنند.
- آب میوه به اندازه خود میوه خاصیت ندارد. اگرچه آب پرتقال و گریپ فروت حاوی مقدار زیادی ویتامین C و سایر مواد مغذی است که اغلب در مرکبات کامل یافت می شود، اما کاملا سالم نیست، زیرا یک وعده آبمیوه، قند بسیار بیشتر از یک وعده میوه کامل و فیبر بسیار کم دارد.
- برخی مرکبات می تواند با داروهای خاصی تداخل داشته باشد. آنزیمی در روده وجود دارد که جذب برخی از داروها را کاهش می دهد. فورانوکومارین، ماده شیمیایی موجود در گریپ فروت، به این آنزیم متصل شده و مانع کار صحیح آن می شود. در نتیجه، بدن شما بیشتر از آنچه که تصور می شود دارو جذب می کند. فورانوكومارین همچنین در پرتقال تانژلوس و سویل نیز یافت می شود.